Soms heb je ineens iets wat je ongelofelijk bezig kan houden. Het hoe en waarom zijn niet te plaatsen maar je moet en je zal het weten. Dat had ik dus het afgelopen weekend. Zoals jullie weten ben ik een CDA watcher en supporter, maar ook een geschiedenis liefhebster en combineer je die twee dan kom je natuurlijk uit bij de geschiedenis van het CDA. Niet zomaar de geschiedenis, maar de ontstaansgeschiedenis in dit geval. Natuurlijk wist ik dat de partij ontstaan is uit 3 partijen, maar het hoe en wie heb ik blijkbaar even gemist. Maar hoewel de fusie geschiedenis interessant is was de totstandkoming van de fusie niet wat me zo bezig hield. Het had er wel mee te maken, ik vroeg me namelijk af: “Wie o wie heeft de naam Christen Democratisch Appèl bedacht?”. Gelukkig hebben we tegenwoordig internet en na wat speurwerk kwam ik er achter, het was deze man:
Anton Veerman, jullie kennen hem ongtwijfeld niet, zijn naamgenoot, en ex-minister van landbouw, Cees Veerman, overigens geen familie van Anton, kennen jullie waarschijnlijk nog wel, maar Anton Veerman zal vast geen belletjes doen rinkelen. Dus lijkt het me hoogste tijd om de naamgever van het CDA uit de vergetelheid te ontrukken en iets meer over hem te vertellen.
De politicus Anton Veerman.
Anton Veerman werd geboren op 11 oktober 1916 als zoon van een kaashandelaar te Bodegraven. Hij was een intelligent man en rondde twee studies af, Klassieke Letterkunde en Nederlandsrecht waar hij zelfs op promoveerde. Na zijn studie werd hij ondermeer parlementair redacteur bij dagblad “Trouw”, om vervolgens in het middelbaar onderwijs te belanden, waar hij uiteindelijk rector werd.
Opvallend hoe actueel dit affiche nog steeds is!
In 1967 kruipt het politieke bloed waar het niet gaan kan en besluit de dan 51 jarige Anton Veerman in navolging van zijn vader, die Gemeenteraadslid in Bodegraven was geweest, het rectorschap van het Christelijk Lyceum te Delft op te geven voor een carrière in de politiek. Hij wordt, zij het maar voor één jaar, Tweede Kamerlid voor de ARP. Na een ommetje via de Provinciale Staten van Zuid-Holland en de Gemeenteraad van Rijswijk wordt hij op 18 april 1967 weer Tweede Kamerlid voor de ARP, en wordt daar woordvoeder Volksgezondheid en Omroepbeleid. Toen ik dat laatste las vroeg ik me gelijk af wat hij van de huidige omroep zou hebben gevonden.
De fusie.
Het fundament voor de fusie van de ARP (Anti Revolutionaire Partij), de CHU (Christelijk Historische Unie) en de KVP (Katholieke Volks Partij) werd halverwege de jaren 50 in de Europese Unie gelegd, daar gingen de vertegenwoordigers van de drie partijen voor het eerst nauw samenwerken. Vanaf eind jaren vijfig vonden er verschillende toenaderingspogingen plaats tussen de drie partijen. Frans Andriessen van de KVP zei in die tijd: ‘Wij vinden samengaan wenselijk omdat het terugvallen op de kernwaarde van christelijke inspiratie voor de politiek belangrijker is dan de theologische kerkverdeling.’ Na een groot verlies voor de KVP bij de verkiezingen in 1967 komt er eindelijk schot in de fusie.
Nadat de zogenaamde ‘Groep van achttien” het voorwerk had gedaan kwam in 1972 de Contactraad tot stand. In de contactraad zaten de voorzitters van de drie partijen en de fractievoorzitters, zij stonden onder de bezielende leiding van Piet Steenkamp. Piet steenkamp sleepte de fusie er doorheen en wordt daarom ook wel de ‘geestelijk vader’ van het CDA genoemd. Natuurlijk ging de fusie niet zonder slag of stoot maar uiteindelijk werd in augustus 1975 het eerste CDA congres gehouden. Op 11 oktober 1980 werd het CDA officieel opgericht.
In dit verhaal ontbreekt de naam Anton Veerman ik heb dat expres gedaan omdat dat in de meeste verhalen over die periode zo is, maar Anton speelde wel degelijk een rol bij de fusie.
Voorzitter ARP en naamgever CDA.
Op 15 juni 1968 werd Anton Veerman voorzitter van zijn partij de ARP en als zodanig was hij dus ook nauw betrokken bij de fusie van ARP, KVP en de CHU. Hij maakte door zijn voorzitterschap immers deel uit van de contactraad die onderleiding van Piet Steenkamp probeerde de drie partijen tot één partij te smeden. Anton nam dus actief deel aan de fusiegesprekken maar het was ook Anton die de naam CDA (Christen Democratisch Appèl) voor de nieuwe partij bedacht.
Staatssecretaris.
Als Staatssecretaris van onderwijs (1973) maakte Anton Veerman deel uit van het kabinet den Uyl. Hij bevorderde als Staatssecretaris ondermeer het tweedekansonderwijs, de oprichting van de moedermavo was daar het resultaat van. Helaas moest Anton na twee jaar Staatssecretarisschap op 1 september 1975 om gezondheidsredenen zijn functie neerleggen. Gelukkig herstelde hij snel en op 4 november van datzelfde jaar werd hij weer Tweede Kamerlid en bleef dat tot zijn vertrek uit de politiek op 10 juni 1981. Anton Veerman was toen bijna 65 jaar oud.
Zoals uit het bovenstaande blijkt was Anton een politiek zeer actief en veelzijdig man en heeft zich voor zowel zijn partij als het land tot het uiterste ingezet. Hij is ook een goed voorbeeld van hoe een hardwerkend anoniem politicus toch, of misschien juist, veel kan bereiken.
De mens Anton Veerman.
Tot dus verre heb ik het alleen maar over Anton Veerman als politicus gehad, maar Anton was ook vader van 7 kinderen een getrouwd met Ed(ith) van Leeuwen. Hij woonde in Lage Mierde, waar hij met zijn gezin genoot van de natuur om hen heen.
Anton Veerman was een rustig, nadenkend man maar had een geweldig goed gevoel voor humor en hij leek dan ook in dat opzicht op zijn broer Jaap (Jacob) Veerman.
Jaap (Jacob) Veerman
Eigenlijk was het een familie van rustige en bedachtzame intelligente mensen, ook zussen Adrie en Agnes deden wat dat betreft niet onder voor hun broers. Maar net als Anton, konden broer en zussen enorm humoristich uit de hoek komen, zo ook oom Anton, en dus er zal vast ook veel gelachen zijn gedurende de vele fusie vergaderingen. Nu vragen jullie je natuurlijk af hoe ik weet dat de familie Veerman van die lieve intelligente, bedachtzame mensen waren met een goed gevoel voor humor, het antwoord is heel eenvoudig Anton Veerman was mijn (oud) oom Anton Veerman en oudere broer Jaap Veerman was mjin opa.
Ik wist dat oom Anton in de politiek gezeten had, maar aangezien bescheidenheid ook een familietrekje was en is, werd daar niet of weinig overgesproken. Tot ik opzoek ging wist ik dan ook niet precies wat hij in de politiek gedaan had.
Mede dankzij oom Anton kan ik nu ook goed mijn politieke interesse plaatsen, de politiek zit blijkbaar in onze genen. Dat mijn oom de bedenker was van de naam van de partij, waar ook ik achter sta, wist ik voor mijn zoektocht naar het politieke verleden van mijn oom natuurlijk niet, maar zoals jullie je vast kunnen voorstellen ik vind het wel een bijzonder leuk detail!
Jan Willem
Lang geleden ( ongeveer eind jaren ’50 ) kocht mijn vader een stukje grond voor de familie Veerman in de gemeente Lage Mierden. Hij was ( Veerman dus ) de echtgenoot van een nicht van mijn moeder.
Meer berichten volgen na bevestiging.
Groeten van,
Jan Willem Groeneweg
John Veerman
Hallo Elmar,
Ik googlede vanmorgen de naam van Anton Veerman enkwam bij jouw blog terecht. Dit nadat ik onlangs nog eens de familie geschiedenis las zoals deze jaren geleden neergepend is door mijn vader’s neef, Anton. Ik ben de oudste zoon van Leendert Jacobus Veerman, die weer de jongste zoon is van Jan Veerman. En Jan Veerman was de oudste broer van Anton’s vader. Wij (jij en ik) zijn dus familieleden. Ik werd in 1936 in Bodegraven geboren en emigreerde in 1956 naar Canada, waar ik in het verre westen op Vancouver Eiland van mijn pensioensjaren mag genieten. Ik ben getrouwd en wij hebben drie kinderen.
gerdaYD
Het zit inderdaad in de genen lieve Elmar, daar kan je niet onderuit, vroeg of laat komt het er uit!
Schitterend log, een ode aan een ongetwijfeld groot man!
Etje
Is me totaal onbekend maar ja…….
sillyme
Ik durf het bijna niet te zeggen, maar ik heb m ooit wel gehoord, die naam.
Via mijn ouders en mijn opleiding!
Feitelijk vind ik het erg jammer dat ze niet meer voor hun normen en waarden van vroeger staan. (ok sommige vind ik echt suf en uit de tijd maar een groot aantal bepaalde juist hun gezicht en nu huppelen ze maar een beetje achter de meute aan voor de stemmen heb ik het gevoel)
marjolein vh pl.
AArdig wat geschiedenis weer opgehaald, sommige flarden weet ik nog wel, dat het CDA er kwam en dat er met de katholieken moest worden samengewerkt ?!! Idioot nu…
Leuk en leerzaam verhaal van je
JantjeDee
Ja, familie, genen..
soms ben je er trots op, soms ben je juist bang voor diezelfde genen..
@ bedankt voor je support, ben er wel weer bovenop hoor, da’s het voordeel van oud zeer…gaat wat sneller 😉
Liefs Janneke
Malou
Jeetje zeg ik kan kort zijn …….De enige Veerman die ik ken ……..is Piet Veerman die ooit als zanger van de Cats heel mooi kon zingen maar solo was het een ramp.
Een ding zou ik wel willen weten
Heeft het CDA nou niemand anders dan die Balkenende IK en met mij vele zijn die man zo spuug en spuug zat en vind het net zo een arrogante kwal als Piet Veerman
Maar ja doordat de CDA hem weer wil ,dwingen ze mij dus om te gaan stemmen dit jaar ,want ik wil hem NIET meer zien en dus MOET ik stemmen
tagrijn
Interessant stuk geschiedenis. ARP, CHU en KVP… Hadden de eerste twee al niet eerder met een lijstverbinding gewerkt? Als ik de naam Schouten zie denk ik opeens aan mijn buurman (ik was nog kind) die tegen mijn vader (PvdA) zei: ‘Piet, weet wat je doet. Bij Drees krijg je vlees. Maar Schouten geeft je vlees én bouten’. Ik vroeg natuurlijk aan mijn vader of hij nu op Schouten ging stemmen want dan kreeg je meer. Maar daar wilde hij toch niets van weten! Bij de KVP had je toen Romme en bij de CHU Tilanus. Grappig dat zoiets dan opeens weer komt boven borrelen.
ida
Intresant om te weten Elmar maar helaas is is het niet mijn partij maar dat ter zijde toch heb jij je er in verdiept .
lieve gr…ida
Plato
Dat is inderdaad een leuk detail en het verklaart veel. Ik heb indertijd die fusie van de ARP, KVP en CHU heel bewust meegemaakt. En inderdaad, Steenkamp was de man die het meeste de pers haalde. Wij thuis waren niet zo van de KVP om van de CHU maar te zwijgen. Mijn voorouders hadden een PvdA verleden met symphatie voor de ARP. En dat is iets wat ik ook in de genen heb, ook al bestaat de ARP niet meer als onafhankelijke partij. Die Anton moet een symphatiek persoon zijn geweest. Zoals jij hem hier neerzet komt dat het er duidelijk uit.
Als partij ben ik niet zo CDA. Er wordt veel besloten waarvan ik denk: heb je dit uit de bijbel? Is dit naastenliefde? En ze zijn me te rechts ook. Haal die C er af en ze worden weggevaagd. Maar tot dusver heeft die C hen nog aardig gered.
Mooi stuk, Elmar. Een heel nieuwe blik op de geschiedenis.
Francky
die oude affiches vind ik nog steeds mooi om zien en je kunt er nog zoveel uit leren. vb hoe het vandaag de dag niet meer moet.
Leuk om lezen.
weer wat bijgeleerd vandaag.
Jetske
De geschiedenis van de verschillende partijen heb ik geleerd met staatsinrichting. Ik heb examen gedaan in geschiedenis en staatsinrichting. Maar (gelukkig) was ik het weer vergeten. Ik schrijf “gelukkig” omdat ik anders zo’n groot hoofd zou hebben als ik dat allemaal onthouden had. 😉
Toen ik de foto zag van Jacob Veerman toen dacht ik: “Die man heb ik eerder gezien…” Toen ik verder las en las dat het je opa was, dacht ik: “Oh ja van een eerder log, toen heb je tijdens een raadlog zijn foto geplaatst.
Ik zie jou nog wel eens de politiek ingaan.
Redstar
Met het CDA heb ik niets. Het is een verkeerde partij die heel wat heeft afbegroken de laatste jaren. Geschiedenis vind ik echter belangrijk.
Marjolijn
Goed om te weten.
Voor jou een hele uitzoekerij geweest.
Fijne dag.
fotolog Albert & Mara
Bedankt voor al deze informatie Elmar. Het is niet onze partij, maar wel leuk om deze achtergrondinformatie te lezen. Vooral die oude affiches hebben ons doen glimlachen. Waar blijft de tijd? Is het al weer zo lang geleden.
Salu2 Albert & Mara
♥klaproos
wat een gezoek is dat voor jou geweest 🙂
elmar bedankt,
zo ver gaat mijn intresse niet in politiek:-)
www.brillie.nl
Het gaat nu maar over een naam: JPB, en die willen we niet.
Hanny
Met het ontstaan van het CDA verdween het begrip de ‘mannenbroeders’ van de ARP, waarvan hij er één was en mijn vader ook één.
Leidse Glibber
Interessante log en ik kan mij nog hereinneren wat een ophef het gaf toen ze samen gingen.
Sisely
Leuk om te weten, (maar was wel interressant om te lezen)weer wat wijzer geworden.Dat is alleen maar goed.
Me!
Ik heb die tijd nog bewust meegemaakt. Maar helaas, ik ben een groen linkser, vroeger PPR, en zou ook voor deze patij eens in de geschiedenis moeten duiken voordat we uiteindelijk naar de stembus gaan
Elise
Sorry Elmar ik heb weinig met politiek en al helemaal niks met CDA .. ik ben een echte VVD er.
groetjes Elise
Jan K.
Zou Balkenende aan het eind van de avond nog lijsttrekker zijn …? Het lijkt er verdacht veel op, dat hij al zijn polititke vrienden nodig heeft om de tegenstand van het gepeupel in CDA-kringen te weerstaan …
Mooie oude affiches trouwens!
Gisella
En zo zit het toch dichter in je genen als je zelf dacht :):)
boomkruiper
Ach wat een nostalgie met al die verdwenen partijen. Maar het CDA mag wel oppassen met al die boeren die het vertrouwen hebben verloren
Renesmurf
Allemaal leuk een aardig. Maar het is wel enorm fout, met name de C.
Op die manier stemmen alle kerkgangers zonder dat ze weten waar ze op stemmen, want het CDA heeft lak aan de bijbel, en ze gaan liever rechtsom dan linksom.
Kerken vingen asielzoekers op die het CDA liever de dood injoeg, ik bedoel maar.